onzichtbare kracht
Is het je ooit opgevallen dat je jaren lang in de zelfde ruimte kunt leven zonder dat je je ergens aan stoort en dat je, je dan naar al die jaren ineens gaat afvragen waarom iets zo is terwijl je voor de eerste keer in een onbekende ruimte kunt komen en dat je dan direct 50 vragen hebt.
Een aantal weken terug zat ik thuis op de bank muziek te luisteren. Als ik het me goed herinner dan had ik het album Curtain Call van Eminem opstaan. Terwijl ik aan het luisteren was ging ik een keer rondkijken door de woonkamer. Na een tijdje gestaart te hebben vielen mijn ogen ineens op de gordijnen. Ik keek naar de kleur ,het patroon en naar hoe ze rommelig gekruld tot aan de vloer liepen. Ik probeerde voor mezelf de vraag te beantwoorden of dat ik ze grappig of lelijk vond en terwijl ik dat deed viel me ineens nog iets anders op. In al die jaren dat ik woon waar ik nu woon, is het me nooit opgevallen dat de gordijnen op een behoorlijke afstand van de muur afliepen.
Zonder er verder over na te denken luisterde ik verder naar de muziek. Muziek welke werd afgespeeld over twee kleine maar verder wel goed klinkende luidsprekers. Door het kleine formaat van de luidsprekers worden er maar weinig lage tonen weer gegeven. Lage tonen welke essentieel zijn voor de muziek omdat de muziek zonder deze lage tonen geen goede weerspiegeling geeft van de ruimte waarin deze is opgenomen.
Met dit inzicht vroeg ik me af of ik misschien een luidspreker kon ontwerpen welke deze lage tonen aan zou kunnen vullen en welke onzichtbaar achter het gordijn kan worden weggewerkt. Van een eerder project had ik nog een woofer over welke hier mogelijk geschikt voor zou kunnen zijn en hier ben ik vervolgens mee aan de slag gegaan.
Ik kroop achter mijn computer en voerde de parameters welke ik wist van mijn woofer in, in mijn simulatie software. Om tot het juiste formaat behuizing te komen maakte ik gebruik van de ‘’Bessel’’ formule. Dit is voor hifi luidsprekers een zeer gebruikelijke formule, mede door de geleidelijke frequentie afloop welke deze geeft.
In de eerste instantie leek het alsof de woofer ongeschikt zou zijn voor de toepassing welke ik in mijn hoofd had. Dit kwam doordat de gevoeligheid van de woofer sterk toenam boven de 100 Hz. Het duurde even voordat ik besefte dat dit niet erg was doordat de versterker de woofer afvlakt boven de 80 Hz met 24 dB per octaaf. Ik voegde deze filtering toe aan de simulatie en tot mijn eigen verbazing kwam hier een bijna perfect frequentieverloop van 46 Hz tot 80 Hz uit wat een zeer waardevolle toevoeging is aan de bestaande luidsprekers.
Uit de simulatie en uit de berekeningen kon ik de conclusie trekken dat ik een behuizing moest bouwen van 28 liter met een bass-poort afgestemd op 38 Hz. Dit zou een bass-poort moeten worden van ongeveer 450 mm. Omdat dit in de diepte nooit achter het gordijn zou gaan passen heb ik besloten om de bass-poort naar onder te richten. Doordat de behuizing slechts 150 mm diep is was het hierdoor ook mogelijk om de bass-poort over de volledige diepte van de behuizing te plaatsen waardoor er enkel een plaat toegevoegd hoeft te worden voor de constructie van de bass-poort.
De woofer van de luidspreker is bewust in de linker, onder, hoek van de behuizing geplaatst zodat deze optimaal koppelt met de hoek van de ruimte zodat hierdoor de efficiëntie word verhoogd. Dit is wenselijk omdat de efficiëntie van de luidspreker volgens de simulatie, slechts 88 dB op 1 watt is waardoor er 500 watt nodig zou zijn voor de vaak voorgeschreven maximale SPL van 115 dB te behalen. Door de luidspreker in een hoek te plaatsen is hier slechts ongeveer 125 watt voor nodig.
De behuizing van de luidspreker is zo simpel mogelijk geconstrueerd en bestaat uit 8 recht gezagen 18 mm MDF delen. 6 delen vormen de buitenzijde van de luidspreker, een deel vormt de bass-poort en een deel vormt een versteviging aan de binnenzijde van de luidspreker. De luidspreker is afgewerkt met schoolbord verf. Deze verf heeft 3 voordelen. In de eerste plaats is dit een prijs voordelige verf welke goed dekt en welke makkelijk de oneffenheden op de randen van het MDF opvult. In de tweede plaats is dit een verf welke doordat deze bedoelt is om jarenlang beklad te worden behoorlijk krasbestendig en in de derde plaats biedt deze verf de mogelijkheid om bij bijvoorbeeld een feestje, doormiddel van krijt in de stijl van het feest te worden omgetoverd.
Inmiddels is de luidspreker gebouwd, geplaatst en uitgebreid getest. De luidspreker overtreft zijn verwachtingen. Wanneer de luidspreker aan staat valt deze niet op maar wanneer de luidspreker uit wordt geschakeld is het net alsof de muziek met een schoen word plat getrapt.
Dit project heeft mij weer eens geleerd hoe belangrijk het is om vragen te blijven stellen omdat vragen tot ideeën lijden en ideeën vaak tot verbetering lijden.